Teamplan
23 oktober 2021
Zaterdag 23 oktober is het bekeravontuur voor het seizoen 2021-2022 begonnen. In de eerste ronde tegen HSP/Veendam. Een leuke tegenstander, zeker aan ons gewaagd. Sterker nog, in de enige bekerontmoeting die ik me kan herinneren verloren we in het Stadshuis ter plaatse op een vrijdagavond in oktober 2013. De wethouder verrichtte toen zelfs de eerste zet.
Enkele weken voor de wedstrijd neemt de teamleider van HSP/Veendam contact met mij op. De voorkeur van HSP/Veendam gaat uit naar het schaken op een zaterdag en niet een clubavond, ondanks dat dat gaat betekenen dat men niet in de sterkste opstelling aan kan treden, hoor ik op de ALV van de Nosbo. Tenminste ik denk dat ik dat gehoord hebt, maar wellicht was ik wat afgeleid. Navraag bij de Spassken leert mij dat door de herfstvakantie wij ook niet met de sterkste spelers kunnen opdraven. Dus gelijk oversteken, denk ik, en we gaan akkoord met de speeldatum.
De locatie is wederom prachtig: een zaal in de bibliotheek aan het Museumplein. Een museumplein: er zullen na afloop wel een hoop toeschouwers samendrommen. De mooie speelzaal wordt slechts door een glazen, geluid doorlatende wand gescheiden van de legotafels in de bibliotheek, waar kinderen onderuit de bakken het begeerde lego steentje halen voor hun bouwwerk, terwijl ouders op zoek gaan naar een boek. Door het glas is het wel een mooie locatie voor passanten. En ik meen deze middag te ervaren dat het aanzien voor het schaakspel is toegenomen bij het grote publiek. Had schaken tot voor kort het stigma van een bezigheid voor wereldvreemde oudere blanke mannen, door Netflix en Corona, waardoor veel meer online gebeurt en daarbij zelfs streamingscontracten voor Nick Maatman en Anna-Maja Kazarian voor goed geld zijn afgesloten, zijn nu enkele mensen oprecht geïnteresseerd in de ontmoeting. Men stelt zelfs vragen aan de wedstrijdleider en loopt af en toe langs de glazen muur. Misschien wordt schaken wel weer sexy.
Tot mijn verrassing blijken de drie sterkste spelers van HSP/Veendam aan de eerste drie borden te zitten terwijl op bord 4 de nummer 6 van de club zit. Spontaan hoor ik in mijn achterhoofd een stemmetje dat zegt ‘Zijn we er toch (weer) ingetuind’. De gemiddelde rating van HSP/Veendam is maar liefst 45 punten hoger. Maar goed, we hebben een plan. Een strak plan: Dries, Rolf en ik gaan keepen en geven de voorzet aan Menno, die hem dan kan inkoppen. Het blijkt beter te werken dan in 1974.
De eerste die zich aan het plan houdt is Dries. Na 13 zetten loopt hij langs de velden en ziet dat Rolf goed lijkt te staan, Menno kansrijk en ik heb een tijdvoorsprong. Dus hij biedt remise aan in de volgende stelling:
Dries lijkt iets beter te staan en zoals hij zelf zegt: ‘Hier sta ik fijn en dacht aan c4. Maar dacht ik: de rest staat goed en na mijn gedachte xf7 wat ik niet deed, vind ik het minder leuk en het wordt taai. Weet je wat? Ik bied remise aan, slaat hij nooit af. Nou hij was erg blij met het halfje’.
Een uurtje later houd ik me ook aan het plan. Ook na 13 zetten, want dat hoort bij die quote uit 1974. Ik speel een in de theorie als dubieus bekend staande variant/gambiet en sta de hele partij iets minder. Het kost mijn tegenstander alleen wel veel tijd. Als hij een mindere zet doet lijkt het mij tijd voor een gepointeerd remiseaanbod. Ik ga er dan vanuit dat Rolf gewonnen staat (een foute inschatting) en Menno heeft net de zet van de middag gespeeld.
Wellicht moet ik doorspelen gezien het half uur voorsprong op de klok. De partij is net gekanteld en na het geplande 14. Pxd5 Dxd5 15. Le4 heeft zwart het verraderlijke 15… Da5 16. Lxb7?? Tad8 met stukwinst. Niet dat me dit opviel. Ik dacht meer aan 15… Db5 of 15… Dd7. En bovendien ‘stick to the plan’.
Rolf zit de hele middag tegen het grootste ratingverschil aan te kijken. Na de opening denk ik dat hij direct gaat winnen, maar tegenstander Rienk Hoogeveen heeft het goed ingeschat. Zwart kan zich prima handhaven en wit moet zelfs oppassen. Vooral de zet e3-e4 blijkt achteraf de zet die alles bij elkaar houdt en vanaf dat moment staat wit eigenlijk verder beter. Maar ook voor Rolf geldt: het teamplan is een remise dus wordt het een remise na zetherhaling.
In de pizzeria na afloop wijst Dries hem op een pionwinst en later op de avond mailt Rolf inderdaad dat ‘ik een winstkans heb laten lopen maar door tijdnood verzuimde ik hier gebruik van te maken.’
‘27.Tf8x a tempo gespeeld (tijdnood) maar 27. Lb4 levert een pion op met een engine waardering van +2’. Gelukkig is wat Rolf speelt ook goed en de remise komt niet meer in gevaar.
Tot zover verloopt het plan voorspoedig. Menno moet vanwege de bekerwedstrijd en het ontbreken van andere spelers zijn koorrepetitie voor het Requiem van Mozart onderbreken voor de match. Overigens zijn er meer overeenkomsten met de aanwezige schakers. Peter Riksten heeft ook muzikale talenten en speelt vaak orgel in Mussel en zoals Menno zelf aangeeft ‘Ik had zwart tegen (mede)pianist Johanan Havinga. Er was nog een andere overeenkomst tussen ons, namelijk dat we dezelfde schoenen droegen. Omdat Johanan nogal veel tijd gebruikte in de opening, had ik alle tijd om na te denken hoe ik dit ter sprake zou brengen. Het kwam er helaas niet van.’
De opening was meteen een prettige, Menno staat bekend als expert van de opening die op het bord verschijnt. En dat merk je. Met de juiste zetten weet hij eerst de stellingswaardering gelijk te trekken en bij de volgende zetten komt hij steeds beter te staan. Hoogtepunt is zet 14, het andere rugnummer uit 1974.
Menno speelt 14… f5!
Aan zijn verblufte tegenstander ontsnapt de quote: ‘Daar heb ik nou geen seconde naar gekeken’. Menno riposteert: ‘Daar heb ik net een half uur over nagedacht!’.
Menno wint een pion. De geïnspireerde tegenstand van Johanan zorgt ervoor dat wit tegenkansen krijgt en vermoedelijk lang binnen de remisemarge blijft. Ons teamplan komt pas tot volvoering als Johanan 24. Tbd1 speelt.
Onze jeugdkampioen Menno slaat toe en wint een stuk met 24… Txe7. Zijn sportieve tegenstander feliciteert hem even later.
De uitslag blijkt dus geheel volgens teamplan. De rest van de middag verloopt gelukkig weer op de bij de Spassky’s bekende planloze manier. Omdat het nog vroeg is en het Museumplein toch niet vol staat, besluiten we een pizzeria te zoeken. Eerst leid ik Dries met vaste hand naar een straat in Veendam waar helemaal geen pizzeria te vinden is, daarna weet ik een afhaalpizzeria te vinden aan de andere kant van het centrum. De eigenaar wijst ons op de enige pizzeria die open is en die blijkt gewoon naast het Museumplein te zijn. Een kwartier later zijn we dus weer terug waar we vandaan kwamen, we kunnen nogmaals afscheid nemen van de teamleider en één van de achtergebleven spelers van HSP/Veendam om ons naar de pizzeria te spoeden.
Na het eten moeten we de andere auto vinden, waarmee we gekomen zijn. We doen dit gelukkig weer planmatig door in steeds grotere concentrische cirkels om het centrum van Veendam heen te rijden. Ondanks lichte tijdsdruk spot Menno mijn auto, zodat hij uiteindelijk net op tijd weer bij het koor is om zijn rol in het Requiem van Mozart op zich te nemen.
Roelof