Philidor 1847 3 – Spassky’s, 25 november 2017

Philidor 1847 3 – Spassky’s, 25 november 2017
Ziek: alweer 4½ – 3½
verslag: Peter Bodewes

De Spassky’s hebben hun abonnement op 4½ – 3½ verlengd. De spindoctor van de club heeft in de zomermaanden een diepe strategie uitgedokterd die er op neer komt dat we maximaal resultaat bereiken met minimale inspanningen. Ondanks de verjongingskuur die de club recentelijk heeft afgenomen bij de firma JJ modderbaden, worden we er met zijn allen niet jonger op en de strategie om onze krachten te sparen zonder dat dit ten koste gaat van de resultaten lijkt een logische stap in een vergrijzende omgeving.

Zonder risico is deze insteek niet. In de 1e ronde werd op bord 1 een totaal gewonnen stelling middels een afzichtelijke blunder omgetoverd naar een totaal verloren stelling en dan wordt het ineens 3½ – 4½ in plaats van andersom. De inzet is dus altijd hoog. Elk bord speelt eigenlijk om twee matchpunten. Trouwe invaller Jan K. die op het laatste moment werd opgetrommeld om een gat in de bezetting te dichtten omzeilde alle stress die deze strategie met zich meebrengt op handige wijze. Hij moet gedacht hebben dat zijn bijdrage aan de vorige wedstrijd dusdanig veel energie had gevergd, dat hij deze ene keer wel een tandje minder mocht bijzetten. Niet helemaal ten onrechte; Jan K. kan bij niemand meer stuk sinds zijn optreden in de vorige ronde. Maar nu zagen we iemand anders acteren. In onderstaande stelling zou menig speler zich handenwringend verkneukelen aan de meerderheid op de damevleugel maar volgens Jan K. was de muziek er wel uit en hij bood remise aan.


De zwartspeler nam het maar al te graag aan. In de analyse wees hij Jan op de damevleugelmeerderheid maar Jan wuifde een en ander luchtig weg. “Daar heb ik vandaag geen zin in!”

Het personele gat waarover hierboven werd gesproken was overigens niet aan bord 7 ontstaan maar aan bord 5. De speler die daar had horen te zitten had zich afgemeld met redenen die na 2 of 3 appjes voor de meesten wel duidelijk waren maar waar niemand nog chocolade van kon maken na 46 apps. De marge waarin het zich afspeelde bewoog zich tussen ‘doodziek” en “ik heb het koud”. Nou kan dat laatste soms heel dicht bij dat eerste zitten maar in dit geval had de kou te maken met een onbezonnen bezoek aan de FC en in zo’n geval kan er van enig medeleven natuurlijk geen sprake meer zijn. Beterschapwensen werden beantwoord met een bits “ik ben niet ziek!” en massaal werden de beterschapwensen daarna ingetrokken en vervangen door “sterkte dan maar”. Algehele consensus werd bereikt onder de noemer “profylaxe als gevolg van dispositie”. Dispositie als gevolg van profylaxe had ook best gekund misschien.

Bord zeven verhuisde na goed overleg naar bord vijf en daar werd ook het eerste volle punt binnengehaald. Tevens de meest overtuigende partij van de dag dankzij een mislukte zwarte opening en een daaropvolgend matig eindspel.

De stelling na 20 zetten laat aan duidelijk weinig te wensen over.


Nog tien zetten later is de stelling opgevenswaardig. De zoveelste pion gaat verloren en nergens is tegenspel in zicht. Een zwart h4, met het dreiginkje h3, werd zwart later ook nog ontnomen door het kleine zetje h3. Een plezierige middag voor de witspeler.

Tussendoor had Evert ook remise gespeeld. Hij had de borden overzien en vond dat het halfje bij hem de stand weer een stapje dichter bij 4½ – 3½ bracht. Zoals wel vaker had hij het helemaal correct gezien. Desondanks sprak hij later zijn schaamte uit voor het remise aanbod. Hij stond, zoals een enkeling al had opgemerkt, beter in de slotstelling. Zoals hij zelf aangaf de dag na de wedstrijd een gevalletje van 1) geen plan hebben, 2) denken dat de buit al binnen is en 3) de angst om brokken te maken.
Het duurt even voordat er weer beslissingen vallen maar als die een klein uur later vallen, vallen ze ook bijna allemaal. Putski, Janski en JJ zijn kort na elkaar klaar.

Putski had een mooi opgezette partij. In de opening speelde wit vrij vroeg een nieuwtje waardoor ik het vermoeden kreeg dat ook Leeuwarden een strategie had verzonnen om de krachten te sparen. Want laten we wel wezen: net als bij de Spassky’s zijn ook bij Philidor 3 het aantal bijtertjes van net over de twintig dun gezaaid. Evenals de dertigers overigens… of de veertigers. Dus de witspeler spaarde zijn energie op efficiënte wijze met de zet 8. Td1 waar honderden anderen steevast 8. 0-0-0 spelen. Het spaart de energieverslindende koningszet helemaal naar c1 toch maar even uit. Later plukte hij daar de vruchten van.


Putski rekende nu op pionwinst met 23. … Pxh2 gevolgd door 24. … Dxe4 maar de witspeler heeft nu, bij de gratie van zijn energiebesparende maatregelen, nog de kracht voor 24. Ld5+. Stukwinst. Partijwinst.
Janski trok de stand daarna weer terug richting de 4½ – 3½ met een terechte overwinning op bord 8. De meest besproken zet van de middag kwam in deze partij op zet 13. Zie diagram hieronder.


13. … f5 Een kleine selectie van de uitspraken die de zet f5 ontlokte.
– Spijker op e6. Kan niks zijn!
– Brengt Le7 tot leven. Volgens mij een goede zet.
– Pd7 krijgt enige toekomst. Compenseert de spijker.
– Voorkomt dat er een wit stuk op f5 komt
– Geeft veld e5 weg.
Na de wedstrijd was Janski vlug naar huis gereden. Met gevaarlijk hoge snelheid jakkerde hij naar Hurdegariep en sprong aldaar aangekomen uit de auto. Het portier bleef open, de motor bleef draaien… eerst vriend Fritz eens consulteren! Snel, snel. Nog voor half negen dingt de Spassky app: Janski, juichend… “Fritz zegt: f5 is top! In de partij heeft de witspeler blijkbaar zo zijn eigen gevoelens ten aanzien van f5. Hij kan het ding daar gewoon niet uitstaan. Pure frustratie en irritatie borrelen op en de weerzin tegen het zwarte ding op f5 wordt sterker dan hemzelf. In een vlaag van blinde agressie volgt daarom niet veel later 16. Lxf5? Een stukoffer dat alleen de zwarte stelling helpt en feitelijk de vervolmaking van het concept rond 13. … f5 Wat een diep psychologisch inzicht van de witspeler. Chapeau!

Aan bord twee gaat het mis. Zoals Putski het uitdrukte een nederlaag van hoog niveau! Vermaat krijgt uitdrukkelijke lofuitingen aan zijn adres.


Er is net een zetherhaling met Pc6/Pb4 en Td5/Td2 gespeeld en wit aan zet kan het halfje nemen of moet iets anders verzinnen. Na een blik op de andere borden besluit de witspeler dat het team niet gebaat is bij een halfje aan bord 2 en hij besluit door te spelen. Er volgt 26. Th5. Een zet waar JJ zijn twijfels over heeft. Staat die toren daar niet buitenspel? Na 26. … Kh7 27. g4 en nu denkt zwart met 27. … g5 het bewijs te kunnen leveren dat de toren inderdaad buitenspel staat. Maar later noemt JJ deze zet het begin van het eind. Na 28. Lc1 Pc6?! (Kg6 of Th8) 29. Th1 is er van een toren die buitenspel staat zeker geen sprake! Over en weer volgen een paar onnauwkeurigheden maar de slotstelling laat de vervolmaking van het witte spel zien.


Al met al is het dan 3 – 3 en het wordt nog spannend! Wil de hogere strategie van onze clubstrateeg werken dat zal uit de twee partijen die nog bezig zijn anderhalve punt moeten komen. Aan bord een worden de twijfels snel weggenomen. Na een moeizame start en een gevaarlijke zwarte aanval houdt wit na het optrekken van de kruitdampen materiaal over. Ook in deze partij is f5 een zet die uitgebreid aan de orde kwam.


In deze stelling vreesde Roelof 24. … f5 maar in de analyse blijkt het allemaal mee te vallen. De druk op d6 door Pb5 is moeilijk op te lossen voor zwart. Bv 25. exf5 Lxf5 26. Pb5 Tad8 27. Pxd6 Txd6 28. Lxc5 met groot wit voordeel.
In de partij doet zwart niet f5 maar 24. … Lf6. Na het voorzichtige 25. Kg1 (in plaats van sterk 25. Pb5) komt nu een incorrect stukoffer 25. … Lxh4? Dat is voor wit voldoende aansporing om alsnog 26. Pb5 te spelen. De partij rolt daarna wits kant op.


Stelling na 30. Pxd6 Alles is duidelijk. 4-3 voor de Spassky’s maar dan het toreneindspel bij Maurits. Niet bepaald zijn forte… meer dan eens heeft Maurits laten zien dat een blik in een boekje van Averbach of Karsten Muller voor hem nog wel eens nuttig zou kunnen zijn. Ik hou mijn hart vast…


Stelling na 43. Tdd2
Wit heeft er een meer maar vooralsnog is de enige vrijpion stevig geblokkeerd. Natuurlijk geeft de engine wit hier een plusje maar het is heel dun. Een goede verdediging zou zijn om een keer h4 te spelen met zwart maar Maurits laat toe dat wit dit mag doen. Geen man overboord maar het zijn vaak wel zulke kleine dingetjes die het doen. Er volgt later nog een onnauwkeurigheid en na 53 zetten staat een kritieke stelling op het bord.


Zwart heeft met de zet f5 (jazeker, weer die zet!) onnodige risico’s genomen. Wit heeft nu het prachtige 54. Tg2! bij de hand. Moeilijk te vinden en er zal geen teamlid van Philidor zijn die de witspeler het kwalijk neemt dat deze zet niet is gevonden. Zwart was daarna in serieuze problemen geweest! In de partij volgt 54. Tb3 T3a4 55. Tb6?! (Te2) Txe4 56. Txg6+ Kh7 57. Th6+ Kg7 58. Te6 Tea4 en de remise is een feit. Wit speelde nog een paar nutteloze zetten maar even later werd tot remise besloten en kan de gewenste 4½ – 3½ voor de Spasssky’s opnieuw worden bijgeschreven.

In december kunnen we checken of onze strategie ook gaat werken tegen de huidige koploper van de pool. Schaakwoude heeft pas een keer 4½ – 3½ gespeeld en heeft veel krachten verspeeld met twee keer een 6-2 overwinning. Dat lijkt me heel gunstig voor ons!