Een tussenjaar: “Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal op staat”

Spassky’s – Emanuel Lasker: het blijft spannend in 3 A, 5 april 2025

Vanuit Friesland kwamen na het recente overlijden van onze clubheld Boris lieve en attente berichten. En zeker vanuit de tegenstanders van vandaag. In het openingstoespraakje zocht ik naar overeenkomsten in plaats van naar verschillen: we worden allemaal ouder, we hebben beiden een overleden wereldkampioen in onze naam en we kunnen allebei nog kampioen worden. En twee van onze leden wonen in Friesland.

Dat was een korte samenvatting van de opening, waarna Janski mij vertelde een verslag te verwachten want dat had ik de vorige keer beloofd en toen zat ik op de fiets in plaats van in de auto. Die zag ik niet aankomen, maar een afspraak is een afspraak. Het zal 10 jaar geleden zijn voor mijn laatste verslag? Dat leidde toen tot veel reacties, omdat ik er een live, letterlijk verslag van maakte. Laat ik dat nu maar niet doen, maar wel iets van het live gevoel erin laten terugkeren.

“Een tussenjaar” in de titel van dit verslag kan zoals bijna alles in het leven verschillende dingen betekenen. In dit geval duidt het op het jaar van de Spassky’s: we promoveerden 3 jaar geleden naar de 2e klasse om afgelopen seizoen weer in de 3e klasse te spelen. De kans is aanwezig dat we dit jaar weer promoveren en stel dat we weer zouden degraderen, dan was dit een soort van tussenjaar. Er zijn meer teams die wat tussen de 3e en 2e klasse heen en weer fietsen. Onze tegenstanders van vandaag horen daar ook wel bij; alweer een overeenkomst. De term “tussenjaar” duidt ook op mijzelf. Ik gebruik dit jaar om te kijken of ik het vroeger aanwezige spelplezier weer terugkrijg door dit seizoen geen lange partijen te spelen in de KNSB. Zoals voor meer (oudere) mensen geldt, duurt het voor mij vaak te lang.

Wij zijn Spassky’s en we promoveren en degraderen samen. Niks moet, alles mag. Dat was vandaag ook weer de insteek. Iedereen doet achter het bord optimaal en maximaal zijn best en dan zien we hoe het eindigt. Toch wil de schaker winnen en zal een sportieve schaker toegeven dat de ander goed heeft gespeeld als dat het geval is geweest. In positieve zin is er dan bloed aan de paal. Gezonde spanning. Veel mensen kennen uit de verhalen of liedjes of zelf wel Neerlands Hoop In de jaren ’70. Met Bram Vermeulen en Freek de Jonge. Ik was enorme fan en heb alles van ze. Een van de schitterende elpees is dan ook “Bloed aan de paal”. Deze plaat kwam in 1978 uit als een soort van protest tegen het meespelen van het Neerlands mannen voetbalelftal op de WK in Argentinië. De subtiel luidde “een geëngageerd concert in het kader van de “Aktie Argentinië”. Het was een roerige periode die niet te vergelijken is met de huidige tijd, maar ook nu zijn engagement en goed leiderschap vereist. Een prachtig nummer op genoemde plaat is “Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal op staat”.

Waar zijn je idealen
Zingt de eeuwige soldaat.
Het is weer tijd om te bepalen
Waar het allemaal op staat.
Als je de wereld wilt verbeteren
En je doet er eentje pijn.
Dan ben je staatsgevaarlijk.
Dan is het land te klein.

Daarom ook het openingswoord: laten we in deze bizarre en roerige tijd met ook veel verzet en protest en gemopper, met elkaar op zoek naar overeenkomsten en wat ons verbindt in plaats van zoeken naar de (10) verschillen. En laten we de moed hebben met elkaar te bepalen waar het in het leven echt op staat en om draait.

Jij wilt graag zelf bepalen
Hoe ver een vriendschap gaat.
Het is weer tijd om te bepalen
Waar het allemaal op staat.

Dan naar de wedstrijd. Vooraf wees Erik Bosma van Lasker me erop dat zij ongeveer steeds in dezelfde opstelling spelen. De Spassky’s doen dat ook wel en we variëren ook zeker. Tot zover het delen van onze strategie en openingen en partijen. We deelden de partijen binnen onze club al en laat ik hier volstaan te melden dat Maurits op bord 8 met wit een in variant kwam die we acht jaar geleden met oud Spasskylid Peter Bodewes nog hebben bestudeerd. Maurits en ik zeiden niets tegen elkaar maar knikten elkaar, kort begrijpend vriendelijk toe.

Bijna had Erik tegen Erik gespeeld, maar de ene Erik zat op bord 2 en de onze op 3. Mijn bridgepartner Thom kwam om 14.15 uur even kijken, want hij wilde graag eens sfeer proeven en onze Erik zien spelen. Erik bridget veel en erg goed en al lang op de bridgeclub, tevens sociëteit de Harmonie en op andere plekken. Thom en Erik kennen elkaar al lang en Thom en ik spelen daar sinds november. Thom had mij vooraf gevraagd hoe laat hij moest komen. Ik antwoordde dat ik dat niet weet en dat Erik vaak lange partijen heeft, omdat hij rust heeft, kleine voordeeltjes magnifiek weet uit te buiten en gewoon erg goed is, dus “half 3 is vroeg zat”. Echter Erik had vlak voordat Thom binnenkwam remise gespeeld. Prima en het eerste halfje was binnen. We nemen het zoals het gaat en dit halfje staat. Erik had zwart op bord 3. Dat is het voordeel van een goede speler zijn, zoals Eriks tegenstander Rienk Sijbesma mij vertelde: “als zo’n goede speler mij remise aanbiedt, wie ben ik dan om dat af te slaan?”

Door alle verhalen en gesprekken en alle ontmoetingen, kwam bij mij wederom de vaststelling: de enige plek om te schaken is ons Denk Sport Centrum! Laten we het koesteren.

Intussen vorderde het Volkskrant cryptogram gestaag. Wedstrijdleider onze Rolf was buitengewoon op dreef. Twintig jaar geleden belden we elkaar op zaterdag en losten we het cryptogram samen op, elkaar prachtig aanvullend. Nu ook weer vaak. 1. Verticaal = Waarbij een zich majestueus gedragende Le Pen het schip in gaat (10,6). Ik kwam tot “Koninklijke”. Rolf kwam met “Marine” Geweldig! Rolf en ik genieten dit seizoen erg van het kijken, er zijn en de sfeer. Prachtig. En dan is er de achter het bord gewenste creativiteit beschikbaar om het cryptogram op te lossen. Rolfs ongeveer mooiste vondst volgens hemzelf was: De aankomst van de zangeres is van historische betekenis. Ik had geen idee, maar Rolf kwam op “Maanlanding”.

De speelzaal helemaal bovenin was bloody hot en als de deur openging, nam het aantal decibellen toe naarmate de middag vorderde. Dat weerhield ons er echter niet van enorme ausdauer te laten zien. Robert en Henk waren nummer 5 en 6 in tijd klaar, maar de show werd toch wel gestolen door Michael om 6 uur en Roelof om kwart over 6. Wij als coaches en soms Muppets taxeerden op een bepaald moment het totaal aantal bordpunten van deze twee laatstgenoemde cracks op een halfje, laten dat er 1.5 zijn geworden!

Maar zoals gezegd zijn we een team en doen we het met ons allen, dus respect voor eenieder. Terug naar de match.

Maurits speelt geniaal en jaagt op zet 13 zwarts paard terug naar b8 en speelt gaaf 14. Pb5, wint een pion met hetzelfde paard, offert daarna op zet 16 dit paard. En wint een kwaliteit. Prachtig! Om 14.42 uur biedt Michael voor het eerst remise aan dat na 5 minuten door zijn tegenstander vriendelijk werd afgewimpeld met “ik speel nog even door”. Ik ben ooit door een niet nader te noemen iemand van een andere club door vals spel beticht omdat ik hem 2 x remise had aangeboden. Dat zou vandaag vaker gebeuren en why not? Onze teamleider Henk (J.) knikte instemmend bij Michaels remiseaanbod. Dat is iets anders dan dat je ermee instemt, maar Spassky’s zijn betrokken, warme en intelligente en autonome mensen die al jarenlang doorgaans zelf uitmaken of ze remise aanbieden en aannemen. Daar hebben we geen beleid in, behalve dat je het zelf mag bepalen. ALV-agendapunt? Ik weet het niet.

De Spassky’s hebben nu 16 leden en we verkeren vandaag in de luxe en fijne positie dat Rolf, Henk onze captain en ondergetekende er zijn om te kibitzen etc. Erik had inmiddels de prettige rol zich genomen 4 uur lang in de Whats app en/of Signal groep het live commentaar te geven, ook voor de thuisblijvers. Dat is altijd superleuk te lezen. Laten we als we volgend jaar ons 40-jarige jubileum vieren, diverse waardevolle en komische teksten bundelen. Wie wat bewaart, die …….

Evert staat tegen Tjalling Wiersma minder en er wordt een toren ingesloten en Evert geeft op. Evert is loyaal en betrokken en had een pittige week achter de rug. Gelukkig hebben we reservespelers die kunnen opdraven als het nodig of gewenst is! Tjalling rolde mij 10-15 jaar geleden op in een volgens mij potdicht remise-eindspel met ongelijke lopers onder het bekende motto ”ongelijke lopers, is ongelijke kansen”. Een hele goede speler en verliezen is no shame. Evert zegt sorry, maar dat hoeft helemaal niet.

Dus staat het ½ – 1½.

Het is 15.00 uur en Rolf en ik voorspellen minstens 3 – 5.  Maurits staat inmiddels niet meer zo erg goed als hij eerder stond. De aspirine is ingenomen. Rolf noteert trouw en gedisciplineerd de tijd per speler die er nog is. We zitten bij de meesten goed in de tijd. Michael en Roelof hebben op dit moment minder tijd dan hun opponent. Henk J. loopt inmiddels ook wat zorgwekkend kijkend rond en het cryptogram gaat beter dan onze match. Rolf is niet alleen vrijwel de hele middag opgeruimd maar hij blinkt ook uit in het verzamelen en opruimen van ons afval, inclusief de schillen van de door onze bananen coördinator Evert meegebrachte Fair Trade bananen. Zo zijn de Spassky’s: fair. Er gebeurt nooit iets geks waar je een wedstrijdleider voor nodig hebt. Trade zijn we goed in.

Om kwart voor 4 zijn de bordjes echt verhangen en staat Michael een pion achter, Maurits onder druk en Menno met 2 pionnen voor idem. Henk (Putski) gaat er vol voor en staat niet slechter. Roelof een pion achter met vechtkansen en full in the game. Robert last but not least tegen Dolf Wisman zit streng en tegelijkertijd sympathiek kijkend achter het bord met een soort van “Sfinx blik” dat alles onder controle is. Hij straalt soevereiniteit uit.

We zeggen al tegen elkaar “dan maar tegen Lonneker (of niet)”. Menno staat dus 2 pionnen voor en net als je denkt dat de druk er bij hem af gaat, speelt onze buitengewoon sympathieke met stip jongste speler 19… b5. Daar schrik ik van want er gaat toch 20. Lf7x komen? “Er spielt mit dem Feuer”. En jawel, het is iets na 4 uur ineens ½ – 3½, omdat M & M verliezen. Maar deze kledingwinkel is groter, want onze 3e M gaat niet verliezen! Onze misschien wel meest aanvallende speler laat in zijn partij de bordjes verhangen ofwel kantelt de partij. En even lijkt het: gaat ie in plaats van verliezen winnen? Michael vraagt terecht om stilte bij te hard praten. Ook aan bepaalde Muppets die vandaag niet meespelen.

Dan wint Robert met zwart. Geweldig gespeeld. Hoe mooi is het als je met een witte koning op a2 en een witte toren op f2 staande, met zwart Db6 mag doen met matdreiging op b1, want Robert heeft een toren op b8 staan. Dat is al fijn, maar helemaal klaar is het omdat die dame op b6 naar de toren op f2 kijkt die tegelijkertijd het mat niet kan voorkomen! Want als deze toren teruggaat naar f1, zet Robert wit mat op b2. De witte dame kan hier niets tegen doen. Ons eerste en zoals later zal blijken niet enige winstpunt! 1½ – 3½ en het thuispubliek leeft mee.

Het wordt 2 – 4, want Henk (Putski dus) maakt na een felle strijd geleverd te hebben remise, waarbij beide spelers er vol voor gingen.

Michael biedt wederom remise aan, hetgeen weer wordt afgewezen. Roelof zit na een poosje een rood hoofd te hebben gehad wat steviger en relaxter op zijn stoel. Hij kon remise nemen maar nadat hij vroeg wat de stand was en 2-4 hoorde, besloot hij er vol voor te gaan. Pion achter maar betere pionnenstructuur. En actievere stukken. We kijken lang en meestal stil bewonderend naar onze twee vechters.

Bij Michael wordt het remise. Het cryptogram is helemaal af en Roelof lijkt niet te kunnen winnen, dan wel, dan niet maar hij wint uiteindelijk. Wat een Ausdauer bij hem en ook bij Michael zonder de anderen tekort te doen.

Of het nou een tussenjaar was of is, boeit niet. Ik ben er volgend jaar weer spelend bij en wil in elke klasse spelen: van 6 tot en met 2. Waarom? Nou: de Spassky’s zijn grote klasse!

Dries Koster, 6 april, one day after.