De Schimmige Schaker

“Als ik terug kon in de tijd, dan wel met jou
Ik heb je zo lang niet gezien, hoe is het nou?”

Zaterdag 12 oktober 2024 stond de match Groninger Combinatie 3 tegen de Spassky’s op de agenda. De immer actieve en vriendelijke Govert Pellikaan had mij uitgenodigd deze wedstrijd bij te wonen. Normaal ga ik natuurlijk niet op dergelijke verzoeken in, maar de Premier League lag die zaterdag stil, dus ik had wel wat tijd.

Uiteraard koos ik zelf hoe ik deze wedstrijd wilde volgen. De beschikbare stoelen keurde ik met één blik af, om vervolgens positie te kiezen achter mijn goede vriend Boris Spassky.

Het wordt trouwens zo langzamerhand wel tijd dat ook Boris eens naar boven komt. Die WorldTitled Tuesdays hier zijn wel aardig, maar wat verse aanwas van nieuwe wereldkampioenen zou welkom zijn. Die lui worden tegenwoordig steeds jonger wereldkampioen, met als irritant neveneffect dat het daardoor steeds langer duurt voor ze zich hier melden.

Ik kijk vooral ook uit naar de re-match van mijn re-match met Boris. Mijn nieuwe vriend Mino Raiola had de financiering in no-time geregeld, en alle partijen zullen via de cloud ook beneden live te volgen zijn. Wel jammer dat Boris op zich laat wachten. Al heeft hij natuurlijk ook wel eens op mij moeten wachten… 😉

De voorbereiding

De terugkeer in de Derde Klasse A was de Spassky’s in de eerste ronde goed bevallen: tijd genoeg om na de vakantie met iedereen weer bij te kletsen, een beetje te puzzelen, wat zetjes doen, en nadat ze gewonnen hadden, konden ze heerlijk natafelen bij een pizzabakker. Het leven is goed, en de Spassky’s houden van het goede leven.

Na het weekend verschenen langzamerhand wat verslagen van hun nieuwe klasgenoten. Leuk om door te lezen en om op die manier alvast weer wat sfeer te kunnen proeven! Ook het verslag van Staunton – Groninger Combinatie 3 werd natuurlijk goed gelezen, aangezien GC3 hun tegenstander in de tweede ronde zou zijn.

Dat verslag zorgde voor een hevige schok binnen de gelederen van de Spassky’s, met name deze passage: “Ook de nederlaag van Hans tekende zich langzaam maar zeer zeker af, Mathijs Huiskes had zich op hem voorbereid, en dat leidde tot tijdsvoordeel en beslissend stellingsvoordeel.” Hans verliest? Van iemand die zich op hem heeft voorbereid? Hoe dan?

Een wat jongere Spassk (“Wie is Hans?”) lichtte eea wat nader toe: “Heren, Mathijs heeft waarschijnlijk wat partijen van die Hans bestudeerd, en heeft zich met behulp van computers, databases, engines en andere moderne hulpmiddelen waarschijnlijk schaaktechnisch grondig op die Hans voorbereid.”

De schrik sloeg de Spassky’s om het hart: stond hen hetzelfde lot te wachten als Hans? Zouden Mathijs en zijn teamgenoten zich ook gaan voorbereiden op de gammele en rammelende openingen van de Spassky’s, die zonder uitzondering enigszins gedateerd zijn, en bovendien vele gaten vertonen?

Paniek brak uit. Wat te doen? Een enkele Spassk wilde een wel heel drastische maatregel nemen: “Hier is overduidelijk sprake van een crisis, we kunnen onmogelijk nog meer openingen in ons opnemen. Nood breekt wet, dus tegen GC3 gaan we allemaal de Dries Counter Attack spelen, dat verwachten ze nooit!”. Dit voorstel haalde het niet: nog los van de discussie of er nu wel of niet sprake was van een dermate ernstige crisis, die het treffen van een dergelijke maatregel zou kunnen rechtvaardigen, was vooral bepalend dat verder niemand de Dries Counter Attack kende.

Wel groeide snel het besef dat ook de Spassky’s niet anders konden dan meegaan in deze schaaktechnische wapenwedloop. Computers werden aangeschaft/afgestoft/opengeklapt, twee op maat gemaakte cursussen werden gevolgd (“Teletekst en andere nuttige apps” en “Help!, een muis in huis”) en op de woensdagavond voor de match tegen GC3 werd op een geheime en goed beveiligde locatie een crisis(?)-bijeenkomst gehouden.

De match

De match begon rond 13:00 gemoedelijk. De spelers kennen elkaar allemaal goed, en vooraf werden hier en daar wat handen geschud en vriendelijkheden uitgewisseld. Meest opmerkelijke voorval was de opening door de ‘assistent-wedstrijdleider-in-opleiding’ van dienst: “Ik hoop dat het allemaal goed gaat…”. Door schade en schande wijzer geworden dan Peter Bosz, lukte het mij deze opening zonder enig commentaar te laten passeren.

De Spassky’s hadden een leuk nevenprogramma georganiseerd. Zij hadden de muppets Statler & Waldorf uitgenodigd om de match bij te wonen. Elk uur zouden zij een prognose geven van de te verwachten uitslag van de match. In de loop van dit verslag zullen we beide heren, en dan vooral hun prognoses, op gezette tijden voorbij zien komen.

Stellingen rond 14:00

Erik (9.0-0) Joop (9… Td8) Michael (11.g4) Henk (15… Tad8)
Evert (12.Dxf3) Roelof (9… Pe7) Menno (12.0-0) Robert (13… a6)

Tsja, wat zal ik ervan zeggen? Helaas nergens een koningsgambiet (ik ben toch bij de Spassky’s?), en vrijwel allemaal redelijk gezonde openingen. Vooral het spel van Michael bevalt me goed: 1 e4, Siciliaans, dan gaat de loper dus naar c4, en de f-pion naar f5. Schaken doe je zo! De stelling van Henk oogt wat passief, daar staat tegenover dat Robert al een pionnetje meepakte.

Statler: “Ik vind het lastig om te zien, hoor… De borden staan nog vol met allemaal stukken, en ik heb ook m’n goede bril niet bij me. Ik ben er niet gerust op, mogelijk gaan de Spassky’s met 3,5–4,5 verliezen.”
Waldorf: “Ik heb vertrouwen in deze jongens, 4,5–3,5 voor de Spassky’s!”

Stellingen rond 15:00

Erik (18.b4) Joop (16… Lf7) Michael (18.0-0-0) Henk (18… Tde8)
Evert (23.Txe8) Roelof (14… De8) Menno (17.Pxe4) Robert (22… Td7)

Er komt wat meer duidelijkheid. De partijen van Evert en Menno zijn al remise, en Robert heeft nog steeds dat pionnetje, en kreeg er bovendien een stelling bij.

Statler: “Ik schuif iets op, 4–4 zeg ik nu.”
Waldorf: “De zaken gaan zoals ik al verwachtte, ik blijf bij 4,5–3,5 voor de Spassky’s.”

Stellingen rond 16:00

Erik (27.Pd4) Joop (22… Df7) Michael (27.Txg7) Henk (23… Pd7)
1/2 1/2 1
Evert Roelof (21… Lg4) Menno Robert

De tegenstander van Robert heeft inmiddels opgegeven (“Ik begon te laat met nadenken”), dus de Spassky’s hebben een comfortabele 2-1 voorsprong genomen. De stellingen van Erik, Joop en Roelof zijn nog redelijk in evenwicht. Henk staat inmiddels wel heel erg passief, of eigenlijk gewoon slecht. Michael gaat ook vandaag weer voor de schoonheidsprijs en heeft net het pionnetje op g7 van het bord geplukt. Als dat allemaal klopt, begint het er wel heel gunstig uit te zien voor de Spassky’s!

Statler: “Fijn dat ik m’n goede bril heb teruggevonden, geen idee wie ‘m op mijn hoofd heeft gezet. Ik zeg 5-3 voor de Spassky’s, hup Michael!”
Waldorf: “Het gaat zeker goed, mooi! De Spassky’s gaan vandaag meer dan 4,5 punt scoren, ik denk nu 5,5–2,5.”

Michael heeft inderdaad gewonnen, na 27. Txg7 volgde nog 27… Lxg7 28. f6 Tg8 29. Lxf7 Kh7 30. Lg6 Kh8 31. fxg7 Kxg7 32. Lf5 Kf7 33. Dd5 en 1-0. Prachtig!

Dat brengt de tussenstand op 3-1 voor de Spassky’s, en natuurlijk zijn er op de andere borden ook ontwikkelingen. Henk heeft zich enigszins weten los te wurmen, en is terug in de partij, de andere stellingen zijn nog steeds in evenwicht en blijven spannend!

 

Bij Joop ging het helaas van kwaad tot erger. Hij had eerder Ph5 waarschijnlijk gemist, en speelt hier na 28. a5 Pe7, waarna wit beter staat. Na 29. Pfxg7 nam Joop met Txg7 30. Pxg7 Dxg7 beide paarden, waarna sterk 31.Db8 volgde. In het vervolg bleken de zwarte stukken bepaald niet optimaal samen te werken, en gaf de doorlopende a-pion snel de doorslag, 1-0.

 


Stellingen rond 16:30

1
Erik (35.Pd4) Joop (32… b6) Michael Henk (34… Dxg6)
1/2 1/2 1
Evert Roelof (31… g5) Menno Robert

Dan gaat het helaas ook mis bij Roelof, en goed mis ook! Roelof speelt hier 34… Pxd4, waar 34… Txf3 de stelling in balans had gehouden. En na 35. Dxd4 Txf3 36. e6 Kf8 37. Te1 Lxe6 38. Txe6 Tf7 39. Dh8 was het zelfs mat, 1-0.

Met deze twee overwinningen heeft GC3 de stand gelijkgetrokken, 3-3 staat het nu, en spelen Erik en Henk nog.

Statler: “Ai, dat zijn twee tegenvallers in korte tijd, die ik allebei niet aan had zien komen, 4-4 zeg ik nu.”
Waldorf: “Ik ook niet, maar gelukkig is onze Henk weer opgeveerd, en gaat Erik zeker niet verliezen, al zie ik ook niet hoe hij dit gaat winnen. Ik zeg ook 4-4.”

Henk heeft net met 38… Lxd6 eindelijk de tot dat moment nogal nadrukkelijk aanwezige witte d-pion van het bord geslagen, dat scheelt! Hoewel het vervolg verrassend (en soms zelfs spectaculair) oogt, is en blijft de stelling vanaf hier remise. Het slot van de partij was 39. h5 De6 40. Lh3 Lxh3 41. Txf7 Kg8 42. Tf6 Tf8 43. Txe6 Txf3 44. Tg6 Kf7 45. Lxd6 Lf5 46. Tg3 en remise overeengekomen. Kranig verweerd en een bijzonder nuttig halfje, goed gedaan!

 


De ontknoping

Dat brengt de tussenstand op 3,5-3,5, en dan resteert alleen nog de partij van Erik. Erik schuift wat stukken naar links, Erik schuift wat stukken naar rechts, en af en toe mag een pionnetje voorzichtig een stapje naar voren doen. En passant verbetert Erik mogelijk ook nog het record “Aantal zetten dat een wit paard op d4 staat” (er zijn schakers die dat bijhouden, en zelfs belangrijk vinden).

Na 49 zetten en ruim 4 uur manoeuvreren bereikt Erik deze stelling, en meent dat het tijd is voor actie. Met 50. g5 overschrijdt een eerste dappere witte pion de middenlijn, op zoek naar mogelijkheden om verdere complicaties te creëren. Die volgen al snel, na 50… fxg5 51. hxg5 hxg5 52. Tf7 Kd8 bereikt Erik de volgende stelling:

 

 

En hier wikkelt hij overtuigend af met 53. Lxe6 Tc7 54. Lxd7 Txd7 55. Pe6 Kc8 56. Tc1 Pc7 57. Txc7 en 1-0.

Een kiebitzer langs de lijn merkte nog op dat 53. Txd7 Kxd7 54. Tf7 Kd8 55. Pe6 meteen mat was geweest. Dat klopt natuurlijk, en zou voor het paard op d4 de ultieme bekroning van een sterk gespeelde partij zijn geweest.

Hiermee was de match gespeeld en wonnen de Spassky’s uiteindelijk verdiend met 4,5-3,5 van GC3. Ik heb me deze middag prima vermaakt, en wil graag vooral Michael bedanken voor zijn voorbeeldig gevoerde aanval. Een voorbeeld voor velen!

Statler: ”Zoals ik al verwachtte, 4,5-3,5 voor de Spassky’s, leuk voor die jongens! Misschien ga ik dat e4 van die Michael ook wel eens proberen, maar dan niet meteen op de eerste zet, dan is de verrassing er af”
Waldorf: “Ja, het ging precies zoals we al verwachtten, mooi! Ik ga straks thuis een wit paard op d4 zetten en daar dan heel lang naar kijken!”

Hartelijke groet van boven, De Schimmige Schaker

Nagekomen bericht van de materiaalcommisaris:

“Na afloop van de wedstrijd ruimde ik, zoals altijd, de borden en de stukken weer netjes op. Daarbij bleek al snel een zwarte dame te ontbreken. Navraag bij de aanwezigen leverde op dat zij voor het laatst werd gezien op d8, waar mogelijk iemand haar een laatste zetje heeft gegeven (voor enige achtergrond: https://sv-hardenberg.nl/nieuws/de-laatste-zet). Vanaf d8 liet zij gelukkig een vrij duidelijk spoor achter, dat wij verder zullen onderzoeken.”